Dünya, köklü değişimlerin yaşandığı bir dönemin eşiğinde. Küresel güç dengeleri, ekonomik yapılar ve sosyo-politik dinamikler yeniden şekillenirken, bu dönüşüm sürecinin, gelecekte bizleri nasıl bir dünya düzenine sürükleyeceği de merak konusu. Bu konuda, bir çok uluslararası aktör, akademisyen ve düşünce kuruluşu, bu döneme dair, yani yeni dünya düzeninin nasıl şekilleneceğina dair, farklı perspektifler sunuyor.

Geleneksel Batı hegemonyasının aşınmaya başlamasıyla birlikte, güç merkezlerinin Latin Amerika, Asya ve Orta Doğu'ya doğru kaydığı, uzun süredir üzerinde konuşulan bir gerçek. Öngörülere göre, güç dengeleri giderek daha fazla kutuplu yapı kazanacak; bu yapı da, uluslararası iş birliğini ve rekabeti yeni boyutlara taşıyacak. Gerçekten de, bugün, Çin, Hindistan gibi, dev Asya ekonomisinin önemli ülkeleri, ekonomik ve askeri potansiyelleri ile küresel sahnede daha fazla söz sahibi olma yolunda.

EKONOMİK DÖNÜŞÜM VE DİJİTALLEŞMENİN YÜKSELİŞİ

Uzmanlar; ''dijital teknolojilerin hızlı gelişimi, küresel ekonomik sistemi dönüştüren en önemli faktörlerden biridir. Dolayısı ile, yapay zeka, otomasyon, blockchain gibi teknolojiler, şimdiden üretim süreçlerini, işgücü piyasalarını yeniden tanımlıyor' diyor. Gerçekten de , görünen o ki, gelecekte, dijital ekonominin ana direklerinden verinin rolü, çok daha stratejik ve kritik olacak. Yine ekonomistlerin öngörülerine göre bu dönüşüm, geleneksel ekonomik güçleri zorlayarak yeni ekonomik merkezlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlayacak.

ENERJİ VE ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Hepimizin bildiği ve desteklediği gibi, iklim değişikliği ile mücadele, özellikle son yıllarda dünyanın en öncelikli gündem maddelerinden biri. Dolayısı ile, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı artarken, fosil yakıt bağımlılığını azaltma çabaları da sürüyor. Analistler, yakın gelecekte yeşil ekonominin büyümesiyle birlikte, yeni dünya düzeni ilişkilerinde, enerji bağımsızlığı ve çevre politikalarının, uluslararası ilişkilerde çok daha güçlü etkilere sahip olacağını belirtiyorlar.

ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ROLÜ

Günümüzde, yani soykırım çağında, siyasal çıkarların her şeyin, tüm günahların önüne geçmesi, uluslararası ilişkilerde orman kanunlarının etkin hale gelmesi, küresel ölçekte tüm toplumlarda endişe ve gelecek korkusu yarattı. Dolayısı ile, küresel ölçekte uluslararası kuruluşların rolü ve etkisi de sorgulanır oldu. Bu da, örneğin, Birleşmiş Milletler, UCM, WHO ve benzeri organların reforme edilmesi gerektiği yönünde çağrıları arttırdı. Uzmanlar, uluslararası hukuk ve diplomasinin gelecekteki dünya düzeninde belirleyici faktörlerden biri olacağını vurguluyor.

YÜKSELEN POPÜLİZM VE ULUSAL KİMLİK ARAYIŞLARI

Son yıllarda birçok ülkede, popülist siyasetin yükselişi, yerel kimliklerin daha fazla önem kazanmasına yol açtı. Bu durumun sonuçları, uluslararası iş birliği çabalarını zorlaştırabileceği gibi, ülkeler arasında yeni gerilimlere neden olabilir. Zaten, sosyologlar ve siyaset bilimciler de, önlem alınmazsa, küreselciliğe ve yerelciliğe dayalı bir çatışmanın, gelecekteki siyasi manzarayı olumsuz şekillendireceğini ve sonuçlarının çok ağır olacağından söz ediyorlar.

KAOS'UN DOĞURDUĞU YENİ DÜZEN Mİ?

Toparlarsak, önümüzdeki yıllarda, yeni dünya düzeni ile ilgili kesin olan şey, yeni dünya düzeninin çeşitli aktörler ve dinamiklerle sürekli değişim içinde olacağı. Dolayısı ile, küresel dengelerde yaşanan kaymalar, teknolojik devrimler ve çevresel aciliyet gibi etmenler, geleceğin dünya düzeninin temel taşlarını oluşturacaktır. Bunu olumlu ya da olumsuz şekilde kurgulamak toplumların ve devletlerin, yani insanın elinde. Çünkü nihayetinde, düzeninin nasıl şekilleneceği, uluslararası iş birliğine, devletlerin ortak çıkarlarda uzlaşabilmelerine bağlı olacak. Yani, anlamlı ve sürdürülebilir bir yaşam ve bir gelecek için, yeni düzenin inşası, tüm insanlığın ortak çabasını gerektiriyor.