İstanbul 6.2'lik depremle sallandı: Büyük depremin öncüsü mü?

İstanbul, dün 'büyük deprem'in öncüsünü yaşadı. Silivri açıklarında meydana gelen 3.9'luk öncü sarsıntının ardından, 6.92 km derinlikte 6.2 büyüklüğündeki depremle sallandı.

23 Nisan nedeniyle çoğunluğun evinde yakalandığı sığ deprem 13 saniye sürdü, İstanbul'dan Uşak'a kadar birçok ilde hissedildi. Artçıların sık sık salladığı ilde vatandaşlar sokağa döküldü.

İstanbul'da dün merkez üssü Marmara Denizi, Silivri ilçesi açıkları olan 3.9 büyüklüğünde sarsıntı meydana geldi. Yerin 6.99 kilometre derinliğinde meydana geldiği belirlenen deprem, çevre illerden de hissedilirken 12.49'da Silivri açıklarında 6.2 büyüklüğünde bir deprem daha gerçekleşti. Deprem 6.92 kilometre derinlikte meydana geldi.

SOKAĞA DÖKÜLDÜLER

Bağcılar, Beşiktaş Bebek, İstanbul Havalimanı'ndaki yolcular ve çalışanlar da panikleyerek bulundukları yerden dışarı çıktı. Taksim Meydanı'nda bulunan otel ve işyerlerinde çalışanlar depremin ardından meydanda beklemeye başladı. Depremin ardından kent genelinde vatandaşlar sokağa döküldü, parklarda ve açık alanlarda toplandı. Sarsıntı, İstanbul'un yanı sıra İzmir, Balıkesir, Çanakkale ve Uşak'ta da vatandaşları sokağa döktü.

Yaşlılar, yakınları tarafından açık alana çıkarıldı.

184 ARTÇI SARSINTI OLDU

AFAD'dan edinilen bilgiye göre; saat 12.49'daki 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından artçı sarsıntılar devam etti. Depremden iki dakika sonra 5.9'luk artçı sarsıntı yaşandı. Saat 13.01 ile 15.12 arasında büyüklüğü 4 ve üzeri olan 7 sarsıntı meydana geldi. AFAD saat 23.55 itibarıyla 184 artçının gerçekleştiğini duyurdu. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, herkesin kendi evinin durumunu bildiğini belirterek, güçlendirme ya da kentsel dönüşüm için hükümetin açıkladığı hizmetten yararlanmaları çağrısında bulundu.

ANDROID'E DEPREM UYARISI

Android deprem uyarı sisteminin birçok kullanıcıyı sarsıntıdan 10 ila 30 saniye önce uyardığı ortaya çıktı. Gelen uyarı, kullanıcıların depreme karşı anlık refleks geliştirmesine olanak tanıdı. Uyarının süresi, kişinin deprem merkezine olan uzaklığına göre değişiklik gösterdi. Android deprem uyarı sistemi açmak için ilk adım olarak telefonun 'Ayarlar' menüsüne girin. Ardından Konum - Gelişmiş - Deprem Uyarıları bölümüne girin ve "Deprem Uyarı Sistemi" özelliğini aktif haline getirin.

'CAN KAYBI YOK 236 YARALI VAR'

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, depremde 236 kişinin panik nedeniyle yaralandığını açıkladı. Memişoğlu, "Depremden direkt etkilenen birincil yaralanmamız olmadı ancak düşme, atlama veya panikatak geçiren 236 vatandaşımız oldu. 173'ü İstanbul'da, 24'ü Tekirdağ ve Sakarya'da, 2'si Yalova'da. Bursa'da da 3 vatandaşımız etkilendi. Hepsinin durumları iyi" diye konuştu.

Zeytinburnu'nda bir adam panikle balkondan atladı.

OKULLAR VE CAMİLER VATANDAŞA AÇILDI

İstanbul'da parklarda yaşanan yoğunluk sonrası valilik, okul bahçelerinin, spor salonlarının ve camilerin deprem korkusu nedeniyle geceyi evde geçirmek isteyemeyen vatandaşların kullanımına açıldığını bildirdi. Açıklamada; "Okullarımızın lavaboları da ikinci bir talimata kadar vatandaşlarımızın kullanımına açık tutulacaktır" denildi. Öte yandan Kızılay ve AFAD ekipleri de geceyi parklar, okul ve camilerde geçiren vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılamak için tüm İstanbul'da seferberlik ilan etti. Halka sıcak çorba dağıtıldı.

BENZİNLİKTE KUYRUK

İstanbul'da deprem nedeniyle yaşanan korkunun ardından vatandaşlar geceyi sokakta geçirme ihtimaline karşı harekete geçti; akaryakıt istasyonlarına akın etti. Kimileri yiyecek alırken, aracının deposunu da doldurmayı ihmal etmedi.

Sarsıntının hemen ardından İstanbullular, olası kesintilere karşı hazırlık amacıyla banka ATM'lerine akın etti. Kent genelinde birçok ATM önünde uzun kuyruklar oluştu, vatandaşlar nakit para çekmeye çalıştı.

YOLLAR FELÇ

Araçlarına binerek yakınlarına ulaşmaya çalışan İstanbullular, kent genelinde trafik akışını kilitledi. Yoğunluk bazı bölgelerde yüzde 80'e ulaştı.

ŞEHİRDEN KAÇIŞ

Artçı sarsıntıların sürdüğü İstanbul'da evlerine girmekten korkan vatandaşların bir bölümü kenti terk etmeye başladı. İstanbul'dan Anadolu yönüne giden yollarda trafik kilitlendi.

AKINCI İHA İLE HAVADAN TARAMA

Depremin ardından muhtemel hasar tespiti ve güvenlik amaçlı Bayraktar AKINCI İnsansız Hava Aracı (İHA) devreye alındı. Havadan yapılan gözlemlerle, muhtemel yıkım, yol kapanmaları, yangın riski veya toplanma alanlarının durumu gibi kritik bilgiler anlık olarak ilgili birimlere iletildi. Gelişmelerin anlık olarak raporlandığı ifade edildi.

'PANİK OLMADAN ÇÖK, KAPAN, TUTUN'

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'nın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, 'deprem anında yapılmayacaklar' listesi paylaşıldı. Telefonların acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmaması gerektiği belirtilen açıklamada, şu uyarılara yer verildi:

Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalı.

Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalı.

Baş iki el arasında veya bir koruyucu yastık, kitap gibi malzeme ile korunmalı.

Güvenli bir yer bulup, diz üstü 'çök', başını ve enseni koruyacak şekilde 'kapan', düşmemek için sabit bir yere 'tutun', merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalı.

Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalı.

Kesinlikle asansör kullanılmamalı.

Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalı.

Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalı.

Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanaları kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmeli.

Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmeli.

FATİH'TE METRUK BİNA ÇÖKTÜ

Fatih'te Ayvansaray Mahallesi Aynalı Dükkan Sokağı'nda yer alan, daha önce yangın meydana gelen ve kullanılmayan bir bina deprem anında kısmen çöktü. Binada kimsenin olmadığı belirlendi. Ekipler, kısa sürede kontrollü bir şekilde binanın yıkımını gerçekleştirdi. Öte yandan Bakırköy Yeşilköy Mahallesi Saadetli Sokak'ta yaklaşık 25 yıldır boş olan, 3 katlı metruk binanın bir kısmı da deprem nedeniyle çöktü.

378 İHBAR YAPILDI 12 BİNA BOŞALTILDI

Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 6.2'lik deprem sonrası 378 yapısal ihbar aldıklarını söyledi. 12 binanın tedbir amaçlı boşaltıldığını ifade eden Kurum, "Vatandaşlarımızdan ricamız: Riskli görülen hiçbir binaya girmeyin, ihbarlarınızı yapın, inceleyelim. 81 ilden hasar tespit ekiplerimizi İstanbul'a çağırdık. 3 bin görevlimizle tüm taramaları yapacağız. Okul, hastane, yurt başta olmak üzere bütün kamu kurumlarının 4 günde incelemelerini tamamlayacağız" dedi.

DEVLET TEYAKKUZ HALİNDE

UZMANLAR İKİYE BÖLÜNDÜ: BÜYÜK DEPREM ATLATILDI MI?

Depremin Kumburgaz fay zonunda meydana geldiğini belirten uzmanların bir kısmı büyük İstanbul depreminin gerçekleştiğini savunurken; bazıları asıl depremin 7 üzeri büyüklüğünde olmasını beklediklerini söyledi.

Silivri'de 6,2 büyüklüğündeki deprem 'İstanbul'da beklenen büyük deprem geçti mi?' sorusunu gündeme getirdi. Bazı uzmanlar İstanbul'da beklenen büyük depremin Kumburgaz fayının kırılmasıyla gerçekleştiğini savunurken bazıları ise "Asıl beklenen 7 üzeri büyük deprem henüz yaşanmadı, enerji daha da sıkıştı" diyerek uyarıda bulundu. İşte ikiye bölünen uzman görüşleri:

'BÜYÜK DEPREMİ TETİKLEMEZ'

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş: "Yıllardır beklediğimiz ve 6.4 büyüklüğünde tahmin ettiğimiz deprem gerçekleşti. Biz artık İstanbul'da 7'den büyük bir depremi beklemiyoruz. Kumburgaz fayının kırılmasıyla Silivri açıklarında beklediğimiz ana deprem gerçekleşmiş oldu. Artçı depremler olabilir, ancak bu deprem başka büyük depremi tetiklemez. Bu fay diğer faylar gibi kilitli fay değil. Bu yüzden daha büyük bir deprem üretmez."

MARMARA'DA DEPREMLER BİTTİ

Prof. Dr. Şener Üşümezsoy: "Deprem Kumburgaz Fayı'nın kırılması neticesinde meydana geldi. Geçmişte sürekli işaret ettiğim fay artık kırıldı ve başka büyük depreme yol açmayacak. 1894 yılında İstanbul'da kırılmayan bir fay vardı, son depremle o fay kırıldı. Büyükçekmece ve Haramidere'deki heyelanlı bölgelerde binaların temelinde sorun olur. Ama başından beri bu bölgede 6 ila 6,5 arası deprem olacağını defalarca söylemiştim. Kumburgaz ve Silivri'de ve Büyükçekmece'ye doğru bakın heyelanlı zeminlerde ne oluştu. Sorun orada. Ama başka bir deprem riski yok. Marmara'da depremler artık bitti. 1894 yılında Doğu Marmara'da, 1912'de Tekirdağ'da kırılan fayın ucunda kırılmayan fay kırılmış oldu. Benim 5 kitapta yazdığım haritadaki deprem olur dediğim yerde olan bir deprem.

5'LİK ARTÇILAR OLABİLİR

Depremin büyük depremin beklendiği Kuzey Anadolu Fayı'nın batı ucu üzerine denk geldiğini belirten yer bilimci Prof. Dr. Okan Tüysüz: "İlk deprem 6.2 büyüklüğündeki depremin öncüsüymüş. İzlemek gerekiyor. Bu büyüklükteki bir depremin daha büyüğünü tetikleme olasılığı zayıf. Bu depremin arkasından 5'lik bir deprem beklenebilir. Arkasından 5 ve daha küçük depremler olası" dedi.

FAY PARÇALI KIRILDI

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Hasan Sözbilir: "Bu büyüklükteki depremin Kuzey Anadolu Fayı üzerinde olduğunu görüyoruz, yani beklenen İstanbul depreminin kırığının bir kısmında, batı kısmında gerçekleşen bir deprem. Deprem bu şekliyle eğer tamamlandıysa ucuz kurtulduk diyebiliriz. Bu da bir İstanbul depremi. Tabii bilimsel anlamda İstanbul'un güneyinden geçen o parçaların tek parça mı olduğu, üç parça mı olduğu, iki parça mı olduğu tartışması bilimsel olarak devam ediyor. Şu anda fayın tümü kırılmadı, sadece bir yeri kırıldı. Tümünün kırılması daha çok 7.4, 7.5 gibi kabul ediliyor. Dolayısıyla bu şekilde parçalı kırılması da aslında iyi bir şey."

ASIL DEPREM 7 ÜZERİ OLACAK

6.2'lik depremin beklenen İstanbul depremini tetikleyeceği uyarısını yapan Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, "İstanbul'da Marmara Denizi'nde, Kumburgaz fayı üzerinde çok deprem oluyor, değişik büyüklükte. Bunlar Marmara'da beklediğimiz büyük deprem değil. Bunlar bu fayın biriktirdiği stresi artırıyor. Yani kırılmaya zorluyor. Burada asıl deprem daha büyük ve 7'nin üzerinde olacak" dedi.

HİROŞİMA'YA ATILAN ATOM BOMBASI GİBİ GERGİNLİK BOŞALDI

Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan: Ana deprem gelmeden önce şiddeti 4-5-6'ya varan öncü depremlerin olacağını belirtmiştim. Bunlardan bir tanesi bu, 6.2'idi. Bizim Silivri önlerinde beklemiş olduğumuz depremin büyüklüğü 7-7.2'dir. Dolayısıyla bundan bir puan daha yüksek olacaktır. 'İstanbul'da beklenen deprem oldu, bitti' diyemeyiz. Burada aşağı yukarı Hiroşima'ya atılan atom bombasına yakın bir gerginlik boşalması olmuştur. Ama bu gerginlik boşalması, büyük İstanbul depreminin büyüklüğünü küçültmez ve geciktirmez.

Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel: Şiddeti denizde 8, karada ise 4-5 olarak ölçüldü. Etkinliği 1,5-2 ay devam edebilir. Orta Marmara ve Kumburgaz segmenti var. Deprem, bu ikisinin ortasında, 10-12 kilometrelik bölgede meydana geldi. Kumburgaz ve Adalar fayında da bir stres birikimi var ve deprem ihtimali hep var.

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi'nin ön inceleme raporu: Kırılan alan, Marmara Denizi'nde sismik boşluk olarak tanımlanan ve kırılması beklenen fay parçalarının tümünü kapsamıyor.

7'LİK DEPREM BEKLEMİYORUM

Maden Teknolojisi ve Yer Bilimleri Uzmanı Serkan İçelli, depremin 1912'de yırtılan Mürefte doğusu orta Marmara'nın yırtılmamış, yarım kalmış kısmının yırtılması ile gerçekleştiğini belirtti. İçelli, sosyal medyadan yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: "Üretebileceği en büyük depremi üretti diyebiliriz. Bu parçanın biraz daha doğusunda 30/35 km bir parça 6.5 bir depremle hâlâ yırtılmayı bekliyor. Deprem sürülerinin doğuya kaymış olduğu ve fayın güney blokunun hareket ettiği açıkça görülmektedir. Artçı yoğunluğu devam edecek ve 5,5'ları bulabilecektir. 7'lik bir deprem senaryosuna katılmadığımı tekrar belirtmek isterim."

İSTANBUL'UN GÜNDEMİ DEPREM OLMALI

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İstanbul'daki depremler sonrası açıklamalarda bulundu. Bahçeli, "İstanbul, Türkiye'mizin can damarıdır, ana davasıdır. Dünyanın bu en büyük Türk kentinin emniyet ve esenliği aynı zamanda ülkemizin beka düzeyindeki güvencesidir. Maalesef İstanbul'un son yılları heba ve israf edilmiştir. Kentsel dönüşüm süratle temin edilmelidir. Artık İstanbul'un bir numaralı gündemi deprem olmalıdır" dedi.

EĞİTİME İKİ GÜN ARA VERİLDİ

Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, deprem sonrası okullarda herhangi bir ciddi olumsuzluk yaşanmadığını açıkladı. Bakan Tekin, İstanbul'da okulların 2 gün, Tekirdağ, Yalova ve Kocaeli'de ise bugün tatil edildiğini belirtti. İstanbul Valiliği, kamu kurumlarında çalışan engelli, hamile, malul gazi ve 10 yaşından küçük çocuğu olan annelerin de bu süre içerisinde idari izinli sayılacağını açıkladı. İdari izinlere, güvenlik ve sağlık personeli dahil edilmedi. YÖK Başkanı Erol Özvar ise "İstanbul'daki yükseköğretim kurumlarımız yarın (bugün) tatil edildi" dedi.

62 YIL SONRA OLAN EN BÜYÜK DEPREM

İstanbul'da meydana gelen 6.2'lik deprem; 18 Eylül 1963'te merkez üssü Adalar olan 6.4 büyüklüğündeki depremden sonra yaşanan en büyük afet olarak kayıtlara geçti. Silivri ilçesi açıklarında en son büyük deprem 26 Eylül 2019'da 5.8 büyüklüğünde meydana gelmiş, 1 kişi hayatını kaybetmişti.