Gürcistan'da AB yanlısı gösterilere dış güçler mi etki ediyor?

Gürcistan'da, hükümetin AB'ye katılım müzakerelerinin başlatılması sürecini askıya almasına karşı başlayan gösteriler 83 gündür sürüyor.

Başbakan İrakil Kobakhidze'nin, 28 Kasım 2024'te yaptığı açıklamada, AB'yi ülkesine şantaj yapmakla suçlayarak, birliğe katılım sürecini 4 yıllığına askıya alma kararını duyurdu. Bunun ardından başlayan siyasi gerginlik, Gürcistan'ın Batı ülkeleri ile ilişkilerine yansıdı.

Gösteriler kasım sonu ve aralık aylarındaki kadar kalabalık olmasa da başkent Tiflis'te her gece toplanan protestocular, parlamentonun önündeki caddeyi trafiğe kapatmaya devam ediyor.

Tiflis'in yanı sıra Batum'da da süren gösterilerde, hükümete parlamento seçimlerinin yenilenmesi çağrısı yapılıyor.

AB ile ABD'den bazı yetkililerin açık bir şekilde desteklediği gösterilerde çıkan arbedelerde gözaltına alınan kişilerin tutuklu olarak yargılanmasına devam ediliyor.

Macaristan ve Slovakya'nın dışında AB ülkeleri, ABD, dönemin Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili ve muhalefet, iktidardaki Gürcü Hayali Partisinin 26 Ekim 2024'te kazandığı parlamento seçimlerini kabul etmiyor ve hükümetin AB'ye katılım müzakerelerinin başlatılmasını askıya almasına tepki gösteriyor.

Kobakhidze hükümeti ise Batı'nın desteklediği bazı güçleri, Zurabişvili'yi ve muhalefeti, "sokak eylemleri" ile hükümeti devirmeye çalışmakla suçluyor.

Başbakan Kobakhidze, ülkesinin ABD ile ilişkilerinin yeniden başlatılmasının, ABD Başkanı Donald Trump'ın döneminde mümkün olabileceğini savunuyor.

Batı'da "derin devleti" Gürcü yetkililere yaptırımlar uygulamakla suçlayan Kobakhidze, ülkenin çıkarları doğrultusunda mücadele ettiklerini belirtiyor.

Muhalefet ise Gürcistan'ın AB ile entegrasyonunun anayasada madde olarak yer aldığını hatırlatarak, hükümetin Rus yanlısı olduğunu iddia ediyor.

ABD ile bazı Avrupa ülkeleri, Gürcistan hükümetinin yetkililerine yaptırımlar uygularken, AB Konseyi ise Gürcü diplomatların ve bazı yetkililerin AB'ye vizesiz seyahatlerine imkan veren uygulamayı 27 Ocak'ta askıya aldı.

Gürcistan hükümeti de Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisindeki (AKPM) heyetinin faaliyetlerini 30 Ocak'ta durdurdu.

Kobakhidze, 6 Şubat'ta yaptığı açıklamada, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) kaynaklarının, önceki yıllarda Gürcistan'da devrimleri düzenlemek ve istikrarsızlık yaratmak için kullanıldığını belirtti.

- "GÜRCİSTAN'DAKİ GELİŞMELERİN SORUMLUSU "YABANCI GÜÇLER" VE MUHALEFET"

Gösterilerin sürmesi durumunda ekonominin bundan olumsuz etkileneceğini savunan bazı uzmanlar, yaşananlardan hükümeti sorumlu tutarken, bazıları da tüm gelişmelerle ilgili "yabancı güçleri" ve onların desteklediği muhalefeti suçluyor.

Gürcistan'ın eski Genelkurmay Başkanı ve siyaset bilimci Prof. Dr. Levan Nikoleişvili, AA muhabirine, ülkede devam eden gösterileri ve siyasi gelişmeleri değerlendirdi.

Gürcistan Savunma Bakanlığına bağlı David Agmashenebeli Ulusal Savunma Akademisi'nde de eğitim veren emekli Albay Nikoleişvili, göstericilerin taleplerine değindi.

Gösterilerde, hükümete parlamento seçimlerini yenileme çağrısı yapıldığını hatırlatan Nikoleişvili, "Seçimlere hile karıştıysa bunun için kanıt lazım. Muhalefet ve sivil toplum kuruluşları (STK) bunla ilgili kanıt toplayamadı. Bu talepler asılsızdır." dedi.

Nikoleişvili, aynı zamanda Tiflis yönetimine seçimleri yenileme çağrısında bulunan bazı Batılı siyasetçilerin, elinde kanıt olmadan Gürcistan'a baskı yapmaya çalıştığını söyledi.

2005-2006'da Genelkurmay Başkanlığı görevinde bulunan Nikoleişvili, "AB Parlamentosu'ndaki bazı yetkililer de parlamento seçimlerinin yenilenmesine yönelik çağrıda bulunuyor ama 'neden bunu yapmak gerekiyor' diye kendilerine soru sorulduğunda bir cevap veremiyorlar." ifadesini kullandı.

Gürcistan'daki gelişmeleri yakından takip eden, ülkenin stratejik ortağı ve komşu ülkeleri Türkiye, Azerbaycan ile Ermenistan'ın söz konusu seçimleri tanıdığına işaret eden Nikoleişvili, "Aslında, AB de Gürcistan'daki seçimleri tanımış oldu. Çünkü onlar resmi açıklamalarında doğrudan Gürcistan hükümetine hitap ediyorlar. Eğer bir hükümeti meşru olarak kabul etmiyorsan ona hitap bile etmeyeceksin. Burada aslında durum şöyle: Gürcistan hükümeti onların (AB) işine gelmiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Komşu ülkeleri ile birlikte Çin, Macaristan, Slovakya, Orta Asya ve Arap ülkelerinin, Tiflis hükümetini seçimleri kazandığı için kutladığını hatırlatan Nikoleişvili, bu ülkelerin Gürcistan ile gerçek anlamda işbirliği yapmak istediğini belirtti.

Söz konusu ülkelerin Gürcistan'da istikrarı desteklediğini kaydeden Nikoleişvili, "Türkiye, Gürcistan'da barışın sürdürülmesini destekliyor." dedi.

Gösterilerin, "yabancı güçlerden" para alan bazı muhalifler ve STK'lerin desteği ile sürdüğünü iddia eden Nikoleişvili, "Gösterilerin, bazı siyasi grup ve STK'ler tarafından yönetilmediğini düşünmemek lazım. Ama artık bu eylemlerin potansiyeli tükendi. Muhtemelen onların liderleri para aldı ve bu paralar bitene kadar gösteriler sürebilir. Gürcistan'daki bu gelişmelerin nedeni yabancı güçlerin etkisi ve yenilgiyi kabul etmek istemeyen muhalefettir." ifadesini kullandı.

Tiflis hükümetinin, bazı yabancı fonları ülkede istikrarsızlık yaratmakla suçladığını hatırlatan Nikoleişvili, yabancı kaynaklardan gelebilecek olası tehditleri önlemesi amacıyla geçen yıl "Yabancı Etkinin Şeffaflığı" yasasının parlamentoda onaylandığını kaydetti.

Nikoleişvili, özellikle Ukrayna'da başlayan savaşın ardından Avrupa'nın Gürcistan ile şantaj diliyle konuşmaya başladığını öne sürdü.

Söz konusu savaş döneminde AB'nin etkili olmadığını söyleyen Nikoleişvili, savaşın sona ermesi için ABD'nin girişimi ile başlatılan müzakerelere artık Avrupa'nın çağırılmadığını sözlerine ekledi.