Çin'den Avustralya'ya "temel çıkar çatışmamız yok" mesajı

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, iki ülke liderleri, Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen 19. G20 Liderler Zirvesi'nde bir araya geldi.

Şi, görüşmede, Çin ve Avustralya'nın, karşılıklı saygı çerçevesinde birbirlerini eşit olarak görüp farklılıklarını ortak payda lehine kenara bıraktıkları takdirde ilişkilerinin doğal olarak gelişeceğine işarete ederek, "Çin ve Avustralya arasında temel çıkar çatışması yok." dedi.

Çin ve Avustralya'nın ekonomik küreselleşmenin ve serbest ticaretin savunucusu olduğuna dikkati çeken Şi, iki ülkenin, ortak kalkınma için dışa açılma yoluyla fırsatların ve kazançların paylaşılmasını teşvik etmesi, işbirliğini ve koordinasyonu geliştirerek korumacılığa birlikte karşı koyması gerektiğini ifade etti.

- AVUSTRALYA ŞİRKETLERİNDEN ÇİN'E "GÜVENOYU"

Şi, Avustralya Başbakanı Albanese ile geçen yıl Pekin'de yaptıkları görüşmede, ilişkilerin uzun dönemli gelişimi için strateji ve yön tayini konusunda önemli mutabakata vardıklarını ve bunun sonucunda son bir yılda iki ülke arasında her düzeyde ilişkilerin geliştiğini kaydetti.

Ay başında düzenlenen Çin Uluslararası İthalat Fuarına 250'den fazla Avustralya şirketinin katıldığına dikkat, çeken Şi, bunu Avustralya şirketlerinden Çin ekonomisi ve iki ülke arasındaki işbirliğine "güvenoyu" olarak gördüklerini söyledi.

Çin lideri, iki ülkenin karşılıklı faydaya ve kazan-kazan ilişkisine dayalı işbirliğini genişletme konusunda kararlı olması gerektiğini vurgulayarak, Çin'in Avustralya'dan daha fazla nitelikli ürün ithal etmek istediğini, Çinli şirketleri Avustralya'ya yatırım yapmaya teşvik edeceklerini, Avustralya'nın da onlara adil, şeffaf ve ayrımcı olmayan bir iş ortamı sunacağını umduklarını dile getirdi.

Çin tarafının açıklamasında, Avustralya Başbakanı Albanese'nin de ülkesinin ekonomik küreselleşmeyi savunduğu ve ayrışmaya karşı olduğunu belirttiği, Çin ile enerji dönüşümü ve iklim değişikliği alanlarında işbirliğini güçlendirmek istediklerini dile getirdiği aktarıldı.

- ÇİN-AVUSTRALYA İLİŞKİLERİNDE GERİLİMLER

Pasifik bölgesinin iki önemli ticari ortağı olan Çin ile Avustralya arasındaki ilişkiler, Canberra'nın son dönemde ABD ile savunma ve güvenlik bağlarını artırması nedeniyle gerilimli seyir izliyordu.

Avustralya'nın ABD ve İngiltere ile nükleer denizaltı teknolojisi transferini öngören AUKUS Antlaşması'nı imzalaması ve ABD, Hindistan ve Japonya ile Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) içinde yer alması, söz konusu ittifakları Pasifik'te kendisini çevreleme girişimi olarak gören Çin'in tepkisini çekmişti.

Avustralya, 2018'de iç politikada yabancı etkisini önlemeye yönelik yasal düzenlemeyle Çin'in ülkedeki bazı yatırımlarına karşı tedbirler almış ve Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'nin 5G ağ altyapısı kurmasını yasaklamıştı.

Canberra yönetiminin 2020'de ilk vakaların Çin'de görüldüğü Kovid-19 salgınının kökenlerinin araştırılmasına yönelik Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) bağımsız soruşturma talebinde bulunması da Çin tarafından protesto edilmişti.

Pekin yönetimi, Avustralya'dan arpa, şarap, dana eti ve ıstakoza kadar çok sayıda ürüne ithalat yasağı veya yüksek gümrük tarifeleri getirerek siyasi alandaki gerilimi ticari boyuta taşımıştı.

- İŞÇİ PARTİSİ İKTİDARINDA İLİŞKİLERİN YÖNÜ DEĞİŞTİ

Avustralya'da muhalefetteki İşçi Partisinin 21 Mayıs 2022'de federal seçimleri kazanmasının ardından Anthony Albanese liderliğinde kurulan hükümet, halefi Muhafazakar Parti hükümetinin Çin ile ilişkilerde gerilimi yükselten yaklaşımını değiştireceğinin işaretlerini vermişti.

Başbakan Albanese, Kasım 2023'te 7 yıl aradan sonra Pekin'i ziyaret etmiş, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmesinde iki ülke için çatışma yerine diyalog ile işbirliğinin doğru tercih olduğunu vurgulamıştı.